زندگی زیر تیغ رادیکالیسم

با ورود افراد امارت اسلامی Islamic Emirate به شهر کابل و قبضه کردن حاکمیت افغانستان که به شیوۀ یک سیناریوی کاملاً از قبل آماده و هماهنگ رخ داد،زندگی مردم محترم افغانستان بار دیگر به طرز تندآمیزی رادیکالیسم radicalism و رنگ و لعاب پر حاشیه ای در مقایسه با جامعه بین المللی به خود گرفته است.در مورد چرائی این تحول و آیندۀ آن به مرور بررسی و به طرح موضوع خواهیم پرداخت.نکته حائز اهمیت در این گونه تحولات سیاسی و اجتماعی Cultural and social developments که در کشوری نظیر افغانستان ظاهر شده این است که پیشامدهای آینده با نهادینه شدن چنین ساختاری تار و نیازمند هوشیاری vigilance با سطح بسیار مخاطره آمیز دارد.این کشور هم اینک در وضعیت کنش است و این یعنی به خودآیی ملت های همسایه را می طلبد.بر کسی پوشیده نیست که حاکمیت فعلی در افغانستان بدون رأی ملت در محنت این کشور بر سر کار آمده اند،این که سربازان آمریکا با آن وضعیت سرزمین افغانستان را ترک کنند،به باور نگارنده یک نمایش از همان سیناریویی scenario است که متن آن در دوحه تنظیم و در خاک افغانستان به اجرا گذاشته شد.اما به راستی چرا در دولت بایدن چنین اتفاقی افتاد؟پاسخ آن خیلی سلیس تر از یک مرورگر ذهنی است.دولت فعلی در واشنگتن که ریاست لابی آن بر عهده آقای جو بایدن است،دولت دمکرات ها Democrats است،درحالی که افغانستان در حاکمیت نخست  همین جماعت با طرح ریزی و اجرای جمهوری خواهان Republicans در ایالات متحده به ریاست آقای جرج دبلیو بوش George W. Bush ازبین رفته بودند،با این تصمیم یعنی خارج کردن نیروهای آمریکا از افغانستان،کلیت حاکمیت در واشنگتن در دولت بایدن در این معادله که بخشی از سیاست خارجی ایالات متحده است،کاخ سفید در وضعیت دومینوی domino دو سر برد،قرار گرفت.اما حزب دمکرات که هم اینک زمامدار آمریکا است با این تصمیم یعنی خروج از افغانستان با صحنه ای که بیشتر منطقه و جهان به ویژه ملت مظلوم افغانستان را برآشفت،نشان داد برای اضمحلال یا به حاشیه راندن کهنه رقیب خود یعنی جمهوری خواهان اقدام یا ابایی ندارد.البته این گونه سیاست ها را می توان از طرف مقابل یعنی جمهوری خواهان نسبت به سیاست های دمکرات ها دید،این دو فراکسیون اما در مواردی کاملاً همسو پیش می روند زیرا در آن جا همسود یا موضوع قطعاً به امنیت ملی باز گردد.تعریف زیبایی از امنیت ملی National security خود دارند که مهمترین عنصر تصمیم گیری ها در این گونه موارد همراهی اکثریت جامعه آمریکاست که برای اثبات آن می توان تصمیمات متعددی را بر شمرد که قبل از اجرا اکثریت جامعه را در یک سنجه،برآورد کرده اند.در اقدام جمهوری خواهان علیه دمکرات ها می توان به نمونه ای اشاره کرد.برجام،لغو این توافق جامع که در حاکمیت دمکرات ها مصوب و عینیت یافت در دوران جمهوری خواهان به چالش کشیده شد.هر چند نگارنده شدیداً بر این باور بودم که می شد از آن چالش افکنی در دوره اقای ترامپ Trump،پیوست هایی بسیار ایجاب یعنی سازنده کسب کرد اما متأسفانه وقتی بلندای دیدگاه ها  کوتاه و مبنای تصمیم ها یک سویه،اِعمال می شود غیر از آن چه را که اتفاق افتاد،انتظاری نمی رفت.اما هم اینک مملکت با چالش challenge قابل توجهی با موضوعیت مهاجران از سمت شرق مملکت و تردد و نحوۀ مسکن گزینی اتباع کشورهایی در غرب کشور مواجه است.خرید مسکن از طرف یک شهروند از اتباع کشور همسایه غربیNationals of western neighboring countries  نمی توان آن را یک سرمایه گذاری دو جانبه و قابل فهم اقتصاد مسکن و شهرسازی پنداشت،بلکه حفره ای بزرگ در کنار سایر چاله های انباشت شده در بازار فعلی مسکن تلقی می شود.پیامد حقوقی و اجتماعی چنین پروسه ای نیز کم‌کم خود را نشان خواهد داد.بعضی ها این گونه بازارسازی های Marketing بدون پایه را مشابه آن چه را که دولت ترکیه اِعمال می کند می دانند.این تصویر یک مقایسه مع الفارق است.اولاً دولت ترکیه Türkiye برای چنین پروسه ای با برنامه جلو‌ می رود یعنی یک سند پایه Documentary تدوین و هم اینک در حال اجرا دارد و قطعاً بازه زمانی مشخصی برای چنین سیاستی در بخش دو بخش فرهنگ و اقتصاد،تعیین کرده است.مملکت فعلاً با چالش پول ملی The challenge of the national currency مواجه است بنا بر این می توان از همان کشور به جای متقاضی مسکن،سرمایه گذاری در بخش مسکن جذب کرد.مورد بعدی هم که  شنیده شده در دانشگاه های تراز اول first-rate ایران دانشجو پذیرفته شود که به عنوان یک شهروند و یک روزنامه نگار چنین رویه ای را قابل درک نمی دانیم لذا یک دیدگاه قانونی Legal perspective این گونه سیاست ها در میان مدت به نظر پر آسیب است.این تصمیم را می توان بر عکس محقق کرد.درصورت اعزام استاد به آن کشور از سطح آسیب ها کاست.همان گونه که هم اینک به جای ورود بی سر و سامان اتباع همسایگان شرقی Citizens of neighbors  که قطعاً بدون مخاطره نیست،خدمات بشر دوستانه در همان کشور انجام گیرد.بعضی ها در تشبیه مهاجرت ها از عزیمت مکه به مدینه در صدر اسلام و چگونگی استقبال از آنان سخن گفته اند،من به آنان عرض می کنم با این تشبیه سازی به بهشت نخواهیم رفت.شما دارید دو صحنۀ کاملاً متفاوت را به هم ربط می دهید،در دنیای امروز بر سر پذیرش یا عدم پذیرش چند صد مهاجر،دولتی را مجبور به  استعفا یا برکناری می کنند،طبق قوانین بین المللی جز با بزهکاران کسی حق نداردبا مهاجران بدر فتاری کند اما ادامه دار شدن وضع موجود نیز ناممکن است جای تعجب است در این به اصطلاح مجلس که بنا به اعلام رسمی با درصد مشارکت بسیار کم تشکیل شده برخی ها با چه تند و تیزی بر سر مخالفت با برجام موضع گیری می کنند.ماشاءالله فربه گی از سر و صورتتان که می بارد و به راستی سر سفرۀ یا میز غذاخوری شما آقای مجری چه سِرو می کنید؟گویا زندگی برای شما که با و بی برجام تفاوتی نمی کند اما یک توصیه این شهروند را عملی کنید لطفاً…از چگونگی استخدام ها در وزارت آموزش و وپرورش که گفته اند و برخی انتصاب ها در برخی سازمان ها در سه سال اخیر تحقیق و تفحص کنید.در پایان نیز باید گفت ما روزنامه نگاران حداقل نگارنده یادداشت ها وقتی به طرح موضوع می پردازیم و بین دو یکی را قابل طرح تر می دانیم به مثابه تأیید او نیست،ما بی طرف هستیم و ادامه حضورمان به خاطر اکثریت مردم است معلوم نیست تا کی کشش داشته باشیم.

علی صفری