افسوس به این چهار سال که خاکستر شود

مرور گذشته های دور و نزدیک و مطالعۀ کهن ترین موجودیت بشر،ثابت می کند جامعه ای یکدست،یک فکر و یک اندیشه و ظهور آن هر چند در برهه ای از زمان محال است.تجربۀ حکمرانی های مختلف از جمله آن جا که زر و زور و تزویر است هم،چنین برداشتی را ثابت کرده است یعنی امکان یکدست کردن جامعه وجودندارد.برای مثال خداوند فرمان خود را از طریق پیام رسانان غیر هم فکر مگر در پایۀ دین یعنی توحید وحی نکرده است.هم کلام خود را کلیم با نگرش و مرام الهی خاص خویش و نیز روح خود را دمیده تا با مَنشی غیر از گذشته و در نهایت بیان خود را در تعبیری نو بر ما انسان ها عینیت بخشید تا چنان پیامی از دل آن بیرون آید که قیائل و شعوب قطعاً مختلف اند.این اختلاف نه تنها در جلوه های ظاهری بلکه در نمودهای عقلانی هم مصداقیت یافته است.چنانچه به اصل خلقت برگردیم،مبنای اختلافات عقلانی را می توان در اصل اختیار انسان جستجو کرد،حقیقتی که با تکیه بر آن،هستی بعد از دنیا را قابل درک تر خواهد کرد.انسان و پاسخگوئی او بر مبنای همین اصل یعنی اختیار معنی پیدا می کند غیر از این یا جملگان اهل بهشتیم یا جهنم،چگونگی آن هم به خِرد انسان ها بستگی دارد.به عبارتی چنانچه انسان ها با هر نیت و یا عنوان به صورت تام،سلب اختیار شده باشند پاداش یا مجازات آنان نیز عملاً مصداق خود را از دست خواهد داد.این اختیار و جارچوب های آن را هم اینک قانون در نقاط مختلف دنیا بر اساس اصل جهان بینی حکمرانان،کیفیت بخشی شده است.با این مقدمه به موضوع یادداشت می پردازم.در تحولات ممالک مختلف از جمله همین قلمرو در این سرزمین و درست از زمانی که در فصلی نو از شکل گیری حکمراتی ها همواره گروهی آمده و گروهی کنار کشیده اند،طبق قانون خلقت،اول با حق انتخاب بشر بود و نبود.خلقت دوم یعنی پاداش یا مجازات معنی پیدا می کند،غیر از این خلقت دوم یعنی روز مکافات در برداشت به گمانه ها و نه مصداق ها نزدیک تر خواهد بود.اصل انتخاب یشر به خاطر عقلانیت اوست از همین رو با سلب این حق،روانۀ جهنم خواهیم شد یا بهشت.اما می‌گویند آنان به دنبال برجام ۲ هستند.می گویم هزینۀ برجام ۲ بیشتر است یا بُرش زدن برجام در شمارش یک آن؟با کنار گذاشته شدن یا رفتن”دونالد ترامپ از قدرت در آمریکا،”جو بایدن”از همان نخست یعنی از لحظۀ کارزار انتخاباتی تا ورودش به کاخ سفید در مورد از سرگیری برجام و اهمیت آن سخن گفت و بارها بر تحقق چنین توافقی اصرار گرد.اصرار او در بازگشت به نقطۀ ۲۰۱۵ بود یعنی شروع مجدد برجام با شمارش یک یا ۲.”ولادیمیر پوتین”نیز خطاب به مقامات جمهوری اسلامی گفت؛برگردید به برجام چرا که فردا روزی شما را مقصر معرفی خواهندکرد و با لبخند ادامه داد که …الخ.الان نزدیک به ۳ سال کمی کمتر از این فرصت در حال سوختن است.سؤال نگارنده از تیم مذاکره کننده و قطعاً وزیر خارحه جمهوری اسلامی که زمان چند و چون بخشیدن به این فرجام را در اختیار داشته و دارند این است که چرا مقامات مافوق خود را جهت پذیرش مفاد برداشتی از توافق چند ماه قبل قانع نکردید؟در همۀ چارچوب های جهان به جز استثنائات،کادر امورخارجه و شورای عالی امنیت ملی،کلیددار مذاکرات در سطح برجام اند.به عبارتی کلیات ساز و کارها و چارچوب ها از کلیت حاکمیت دریافت و سپس با ورود به ریز مذاکرات در نهایت با به دست گرفتن زمام امور از ابعاد مختلف آن نتیجه ایجاب یا سلب طرح را به اطلاع مافوق می رسانند و در یک محاسبۀ سر انگشتی با حفظ تعادل کف سنگین تر،ایجاب ها را اعلام عمومی می کنند.کف ایجاب تر یا سازنده تر برجام با شمارش یک یا ۲ این بود که امروزه بی تردید وضع ذخایر ارزی خیلی بهتر و فرصت توسعه و پیشرفت بیشتر از تصمیمات نسنجیده یا غیر قابل پیش بینی بود.تورم و دشواری زندگی در مملکت کمتر و معیشت مردم نیز نرمال تر می بود.به خاطر همین گونه تصمیمات یک سویه است که متأسفانه شرایط فعلی را باید تجربه کرد.با درک بیشتر شرایط حاشیه و متن اوضاع از همۀ این امتیازات فزونتر زمان به دست می آمد چرا که در چنان بُرشی،هزینه ها در ابعاد مختلف یا پیش نمی آمد یا کمتر جلوه گر می شد.بنا بر این اعزام تیم مذاکره کننده یا انتصاب وزیر با تعیین مشخصات جغرافیای سیاسی او به مثابه رویگرداندن از یک بخش از جامعۀ ملل و توجه به بخش دیگر نیست.غیر از این در ۴ سال بعدی یعنی ادامه دارشدن برجام درصورت توافق زود هنگام خود با احتمال ۵۰% آن بر خواهید خورد و این یعنی باز هم فرصت کسب زمان است و مردم کمتر در مضیقه معیشت و زندگی دست وپنجه نرم می کردند.