برجامJoint Comprehensive Plan of Actio

بعد از یک دورۀ سخت از تحریم ها Sanctions که تا اواسط دهۀ ۹۰ یعنی همین ۷-۸ سال قبل ادامه دار شد،دو طرف منازعه سیاسی Political conflict یعنی تهران_واشنگتن با موضوع برنامه هسته ای با حضور نمادین و بعضاً اثرگذار شامل ۵ کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل(permanent members of the United Nations Security Council)،آمریکا،چین،روسیه،انگلیس،فرانسه و آلمان به عنوان عضو غیر دائم که در نهایت به کشورهای ۱+۵ شناخته شدند،سر میز مذاکره نشستند و به توافق جامع،راهبردی با یک اقدام مشترک Joint Comprehensive Plan of با عنوان بین المللی برجام Agreement دست یافتند.این توافق موقت با شعاع زمان بندی شده،به امضاء گروه مذاکره کننده در شهر وین Vienna رسید.با موعد سررسید و تاریخ انقضاء برجام،مرحلۀ دائم توافقPermanent stage of agreement بر اساس پیوست  متن آن آغاز و در نهایت پرونده هسته ای ایران به آرشیو حقوق بین المللی Archive of international law خواهد پیوست.روند توافق دست به عصا با مخرج مشترک common denominator همۀ محاسبات جسته و گریخته در حال اجرا بود.رئیس جمهور سابق آمریکا در کارزار انتخابات Election campaign همان دوره به طور قاطع و رسمی اعلام کرد که به دنبال بهتر کردن منضمات برجام است،غیر از این،توافق را به رسمیت نخواهد شناخت و با ادبیاتی دون شأن پروتکل های بین المللی International protocol به عبارتی،اعلام کرد برجام را پاره خواهد کرد.این کنش  نارس می بایستی برای طرف مقابل یعنی تهران ضرب آهنگ‌ rhythm واکنش دار تشخیص داده می شد تا برای تحولات بعدی خود را آماده می کرد که متاسفانه چنین اتفاقی دیده نشد.جالب است بدانیم کسان یا گروه هایی در مملکت با بهتر سازی متن برجام مخالفت کردند که پیشتر و به هنگام امضای آن ،توافق را ناقص و امتیازبخشی برشمرده بودند از همین رو از فرصت تلقائی که عملاً آمریکا از زبان بالاترین مرجع اجرائی خود America’s highest executive authority یعنی رئیس جمهور دونالد ترامپ به تهران بخشیده بود،بهره مند نشدند.مخالفان متن برجام در توافق اولیه اش که به تأیید دو طرف و در نهایت به امضاء هم رسیده بود چرا از فرصت بعدی که ترامپ دانسته یا ندانسته بخشیده بود و تلقائی پیش آمد استفاده نکردند؟پرسش برانگیز ومایۀ شگفتی است.تحلیل ماوقع نشان می دهد ترامپ در آغاز قطعاً به دنبال تغییراتی سطحی نگرانه در متن اولیه بود.به باور نگارنده که در همان مقطع نیز اشاره شده بود ترامپ بیشتر به دنبال یک ژست سیاسی Political gesture بود.از همین رو نا سازگاری با شرایط پیش آمده به عدم چابکی و عدم چانه زنی به اصطلاح دیپلمات ها قابل تفسیر است.هرجا یا همه جا که قرار نیست در سیاست به ویژه از جنس دیپلماسی Politics, especially diplomacy از رفتارها و برخوردهای محض سیاه یا محض سفید  بهره جست.نگارنده پیشتر با ایما With reference to Waymaو مستقیم با ارائه اسناد از جمله طرح تجربیات برخی کشورها که در شرایط تحریم قرار گرفته اند در نهایت پیامدهای ماحاصل آن را بیان و به همین علت از همۀ هموطنان خود به ویژه ایرانیان محترم مقیم خارج Iranians living abroad استدعا شد که ادامه دار شدن شرایط تحریم به شکل جامع آن قابل درک نیست.همان گونه که همه اذعان بلکه اعتراف می کنند دود شعله های تحریم در نهایت در چشمان ملت فرو خواهد نشست.پیامد تحریم ها اگر در بازه زمانی کوتاه مدت خود را نشان ندهد هر چند متأسفانه در این شعاع هم اثرگذاری آن را دیده ایم اما در میان مدت و دراز مدت پر آسیب خواهد بود به ویژه در مناسبات اجتماعیSocial relations که پایه های فرهنگ و تمدن و ارتباطات انسان های این سرزمین هستند سلبیات آن بیشتر خود را نشان خواهد داد.اینک مذاکراتی درحال انجام است Now negotiations are underway،این مذاکرات گویا چند بخشی است اما به نظر اولویت مهم  آن یعنی عادی سازی شرایط اقتصادی مملکت از طریق مذاکره برای رفع موانع از سرگیری توافق جامع،راهبردی اقدام مشترک با عنوان برجام Joint۲ Comprehensive Plan of Action) 2 است.